Koffie. De feiten op een rij

Koffie. De feiten op een rij.   

Koffie is in Nederland, net als in veel andere landen, de nationale drank. Alleen in Nederland wordt er al gemiddeld 6,5 miljoen liter per dag van geconsumeerd. Het wordt geassocieerd met wakker blijven, gezelligheid of een momentje voor jezelf. Het heeft een goede invloed op je humeur en wordt daarom ook wel “een bakkie troost” genoemd. Maar wat is het effect op je gezondheid? 

De cafeïne 

Koffie bevat cafeïne. Cafeïne behoort tot de meest onderzochte stoffen in onze voeding. De gebruikelijke consumptie van 400 mg cafeïne per dag (ongeveer 4 tot 5 kopjes koffie) blijkt geen nadelige effecten te hebben op gezonde volwassenen en past in een gezond gevarieerd voedingspatroon.

Vermindert het de kans op diabetes 2?

Ja. Onderzoeken hebben aangetoond dat koffie drinken een remmend effect heeft op de ontwikkeling van diabetes type 2. Daarnaast hebben onderzoekers ook ontdekt dat de glucose opname door het lichaam wordt verdubbeld als je koffie drinkt, wat een positief effect heeft als je last hebt van een verhoogde bloedsuikerspiegel (Oba et al, 2010).

Heeft koffie een negatief effect op je vochtbalans?

Nee. Hoewel er indicaties zijn dat cafeïne op de korte termijn een licht diuretisch effect heeft, is dit effect niet sterk genoeg om de voordelen van de vochtinname vanuit koffiedrinken ongedaan te maken.

Beïnvloedt het drinken van koffie je cholesterolgehalte?

Filterkoffie, koffie gemaakt met pads, oploskoffie en automatenkoffie op basis van een vloeibaar concentraat, blijken vrijwel geen effect te hebben op het cholesterolgehalte in het serum.

Bij de consumptie van ongefilterde koffie, zoals kookkoffie, cafetière-, Griekse of Turkse koffie is er wel effect op het totale cholesterolgehalte en LDL-cholesterolgehalte in het serum. Daarom wordt het drinken van ongefilterde koffie sinds november 2015 door de Gezondheidsraad afgeraden.

Espressokoffie zit er tussenin. Bij een beperkt gebruik van 2 a 3 kopjes per dag is het effect op het cholesterolgehalte te verwaarlozen. Bron.

Is er een verband tussen het drinken van koffie en de ziekte van Alzheimer?

Ja. Het heeft mogelijk een beschermend effect op het voorkomen van de ziekte van Alzheimer (Rosso, 2008)

Is er een verband tussen het drinken van koffie en levercirrose?

bij een consumptie van 2 kopjes per dag verlaag je (volgens deze meta-analyse) het risico op levercirrose met 50%

Is er verband tussen het drinken van koffie en de ziekte van Parkinson?

Ja. Het heeft mogelijk een beschermend effect bij het voorkomen en het verloop van de ziekte van Parkinson. (Costa, 2010)

Is er een verband tussen het drinken van koffie en multiple sclerose?

Het drinken van koffie heeft mogelijk een beschermend effect op het krijgen van MS.

Onlangs is er een studie gedaan, waar gebruik is gemaakt van de uitkomsten van een Amerikaans en een Zweeds onderzoek. Hieruit blijkt dat het mogelijk beschermende effecten voor de hersenen heeft en de kans op het krijgen van MS verkleint.

Helpt het drinken van koffie bij mentale prestaties?

Ja. Cafeïne heeft een licht stimulerend effect op het centraal zenuwstelsel. Met als gevolg een wat hogere alertheid en aandacht. Voor mensen die daar gevoelig voor zijn, kan dit echter tot overstimulatie en onrustgevoelens leiden.

Is koffie verslavend?

Nee. Cafeïne past in de definitie van gewenning, die kort gezegd neerkomt op ‘iets volgens een regelmatig patroon consumeren’. Gewenning en verslaving zijn twee zeer verschillende zaken. Slechts een deel van de groep koffie-/cafeïneconsumenten ervaart ontwenningsverschijnselen (hoofdpijn, verminderde alertheid en slaperigheid). Deze verschijnselen beginnen doorgaans zo’n 12-24 uur nadat de cafeïneconsumptie plotseling wordt gestaakt en bereiken na 20-48 uur hun hoogtepunt. De verschijnselen treden niet op indien mensen de consumptie geleidelijk, gedurende een aantal dagen afbouwen. Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat cafeïne, in tegenstelling tot harddrugs, niet de hersencircuits activeren, die verband houden met verslaving en beloning. Er kan daarom worden geconcludeerd dat cafeïne geen verslavend middel is.

Heeft het drinken van koffie een invloed op sportieve prestaties?

Ja. De cafeïne in koffie moduleert mogelijk de centrale vermoeidheid en beïnvloedt de mate van waargenomen inspanning, pijn en kracht, wat kan bijdragen aan prestatieverhoging.

Het effect van cafeïne op de sportprestaties is met name zichtbaar bij duursporten (aërobe sporten) die langer dan vijf minuten duren, zoals hardlopen, fietsen en roeien. Uit recent onderzoek is gebleken dat cafeïne bij duursporten de prestaties kan verhogen en mogelijk spierpijn kan verminderen.

Heeft koffie een effect op de darmfunctie?

Ja. Het is goed voor de darmflora. Onderzoeken hebben aangetoond dat koffie de activiteit van de “goede” Bifidus bacterie bevordert, wat kan helpen om de balans van de darmflora gezond te houden (Jaquet e al., 2009)

Kan het drinken van koffie je nachtrust verstoren?

Ja. ’s Avonds (tot 6 uur voor het slapen gaan) nog koffie drinken, zorgt ervoor dat de gemiddelde mens een uur minder slaapt. Opvallend is, dat je daar niet altijd iets van merkt. De proefpersonen dachten een normale nacht slaap doorgemaakt te hebben.

Cafeïne remt namelijk de aanmaak van melatonine (Shilo et al., 2001). Dit stofje zorgt ervoor, dat je een goede nachtrust kunt hebben en goed uit kunt rusten, zodat je lichaam zich ‘s nachts kan herstellen.

De cafeïne maakt je bovendien energiek, als je juist vermoeid bent en eigenlijk moeten rusten.

Wil je toch ’s avonds een kopje koffie drinken? Kies bij voorkeur voor cafeïnevrije koffie,  die heeft nauwelijks tot geen invloed op je energieniveau of melatoninegehalte.

Reageert iedereen op dezelfde manier op koffie?

Nee. Deze feiten zijn gebaseerd op gegevens van onderzoeken met grote groepen mensen. Ze zouden ook op jou van toepassing kunnen zijn, maar omdat jij niet gemiddeld, maar uniek bent, wil ik je uitnodigen om zelf te ervaren wat koffie met je doet.

Hoe voel je je na een kopje of meerdere kopjes koffie? Alert en energiek of juist opgejaagd en nerveus? Ik merk zelf, dat ik door het drinken van koffie in de avond minder goed slaap. Een kopje koffie in de vroege middag geeft me een prettig energiek gevoel. Dus dat ben ik weer gaan drinken. Hoe is dat voor jou?

Bijzondere groepen

Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, kunnen beter geen of niet meer dan 1 kopje koffie of ander cafeïnerijk drankje  per dag nemen.

Kinderen onder de 13 jaar kunnen beter geen koffie of ander cafeïnerijke drankjes drinken.

Jongeren tussen 13 en 18 wordt aangeraden niet meer dan 1 kopje koffie of ander cafeïnerijk drankje per dag te nemen.

Tot slot kunnen ook personen die lijden aan angstgevoelens en gevoelig zijn voor cafeïne beter geen koffie drinken.

Conclusie

Koffie levert vocht aan je lichaam. Koffie bevat cafeïne. Cafeïne kan positieve en negatieve effecten hebben. Gezonde volwassenen kunnen ongeveer 400 milligram cafeïne per dag innemen zonder dat er negatieve effecten, zoals hyperactiviteit, geïrriteerdheid en slaapgebrek, te verwachten zijn. Dat komt neer op ongeveer 4 kopjes koffie per dag.

Lees ook:

Is kaneel een superfood?

10 Gemakkelijke en gezonde recepten

Puur gezonde voeding

Of download het gratis Ebook “Op weg naar je optimale gewicht”
Wil je regelmatig goede tips over bewust eten blijven ontvangen? Schrijf je dan in voor de maandelijkse nieuwsbrief.

Google auteur

Tweet