Stress

Wat is stress?

Stress is een verstoring van het evenwicht tussen de eisen die aan je gesteld worden en de capaciteiten die je ter beschikking hebt, in een situatie, die voor jou van belang is. De balans tussen wat je moet en wat je kan is verstoord geraakt. Het gaat er niet zozeer om, wat er objectief aan de hand is. Het gaat erom hoe je het ervaart. Interpretatie speelt hierbij een belangrijke rol.

Er vinden op dat moment fysiologische veranderingen plaats. De hoeveelheid adrenaline en cortisol in het bloed neemt toe. Dit zorgt ervoor dat er op dat moment extra energie voor handen is, zodat je iets aan de situatie kunt veranderen. Je wordt uitgedaagd en dit kan je stimuleren om beter te presteren. Dit is dus in principe een heel nuttig mechanisme.

Wanneer is stress ongezond?

In een stress-situatie krijgt het oplossen ervan de voorrang boven het immuunsysteem en de spijsvertering. Dit is geen enkel probleem, als hierna een periode van ontspanning volgt, waarin deze zich weer kunnen herstellen. Als er in je leven zoveel stress-signalen zijn dat je lichaam niet de gelegenheid krijgt om zich weer te herstellen, dan spreken we van ongezonde stress/spanning.

Wat zijn de symptomen van (ongezonde) stress?

Lichamelijke symptomen
Constante vermoeidheid en ´s ochtends niet uitgerust wakker worden. Hoofdpijn, rugpijn, stijve schouders. Spijsverteringsstoornissen, waaronder maagklachten. Vatbaarheid voor ziektes door verlaging van het immuunsysteem.
Psychische symptomen
Rusteloosheid, snel geïrriteerd en gefrustreerd, ongeluksgevoel, somberheid, concentratieverlies en moeite met helder denken, vergeetachtigheid, verminderde creativiteit en oplossend vermogen.
Gedragssymptomen
Bazigheid, geïrriteerdheid en overdreven kritische houding tegenover anderen. Overmatig drinken, roken , eten etc..

De symptomen van stress zijn tevens de oorzaak van nog meer stress. Zo kan men in een vicieuze cirkel belanden.

Stress en gewicht

Als je langdurig in een stressvolle omgeving verkeert, zal je lichaam zoveel mogelijk energie beschikbaar willen hebben om aan de “gevaren” het hoofd te kunnen bieden. Omdat er in deze situatie, vaak weinig tijd is om te eten, is het zaak, dat er zo snel mogelijk zoveel mogelijk calorieën naar binnen gewerkt worden. Je hebt dan vooral behoefte aan zoet, vet en snel voedsel.

In onze tijd, liggen de meeste stressveroorzakers op het mentale niveau. Waardoor je die extra energie niet kunt aanwenden. Het gevolg is dat het in het lichaam als vet, voornamelijk rond de buik wordt opgeslagen.

In ons spraakgebruik wordt al aangegeven, wat er dan gebeurt; we gaan binnenvetten.

Bij anderen zorgt de stress er juist voor dat de eetlust verdwijnt. Hierdoor kunnen er voedingstekorten en ondergewicht ontstaan.

Bovendien wordt door de stress het gedeelte in de hersenen waar de impulsbeheersing plaats vindt minder actief. Lange-termijn-doelen vervagen en je geeft makkelijker toe aan verleidingen.

Kun je stress voorkomen?

Het willen voorkomen van stress, zorgt vaak juist voor nog meer stress. Hoe kun je nu uit deze vicieuze cirkel komen?

Acceptatie

Stress hoort bij het leven. Het is functioneel. Het stelt je in staat om gevaar te ontwijken en het zet je aan om datgene te doen dat belangrijk is voor je overleving. Bedenk dat de lichamelijke symptomen, een een reactie van je lichaam zijn, om zo goed mogelijk te presteren.

Acceptatie zorgt voor berusting, waardoor je de stress geen nieuwe brandstof geeft. Als de stress-veroorzakende situatie voorbij is, kan de balans zich weer herstellen. Zo kom je uit die vicieuze cirkel.

De ademhaling

Bewust ademhalen kan je helpen om een verloren gegane balans weer te herstellen. Het werkt rechtstreeks in op het autonome zenuwstelsel. Het zenuwstelsel kent 2 verschillende toestanden:

Sympathische, actieve stand: alles in het lichaam wordt gemobiliseerd om te vechten of te vluchten. Verteringsprocessen van de ingewanden worden stopgezet en er wordt energie vrijgemaakt om het lichaam in beweging te krijgen. De hartslag versnelt en de bloeddruk stijgt. De ademhaling wordt snel en oppervlakkig.
Parasympathische, ruststand: er is ruimte voor groei, herstel en ontspanning.

Bij stress overheerst de sympathische activiteit.

Bewust ademhalen zorgt voor een evenwicht tussen de sympathische- en de parasympathische activiteit van het zenuwstelsel. Je komt hierdoor weer in balans.

Ervaar het direct met behulp van de volgende oefening. Het is heel simpel; als het balletje omhoog gaat, adem je in en als deze naar beneden gaat adem je uit. Ik hoor graag wat het met je doet.